میلگرد و آهن به عنوان دو عامل کلیدی در صنعت فولاد، در اقتصاد جهانی و کشورهای مختلف تأثیرگذارند. با توجه به اهمیت پیش بینی قیمت میلگرد و آهن در برنامهریزی و تصمیمگیری استراتژیک در صنعت فولاد، انجام تحلیلهای علمی و تخصصی در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، با توجه به نوسانات قیمتی گاهاً غیرقابل پیشبینیترین مقطع فولادی در بازارهای جهانی، پیش بینی دقیق قیمت میلگرد و آهن در سال 1402 (2023-2024) است. تعیین قیمت میلگرد و آهن در آینده از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا با توجه به تغییرات پیچیده و پویا در بازارهای جهانی، پیش بینی دقیق قیمت این محصولات به عنوان یکی از چالشهای بزرگ صنعت فولاد محسوب میشود.
در این مقاله، با هدف پیش بینی قیمت آهن در سال 1402، ابتدا به بررسی عوامل کلیدی مؤثر بر قیمت میلگرد و آهن خواهیم پرداخت. سپس، روشهای مختلف پیش بینی قیمت میلگرد را بررسی خواهیم کرد. در ادامه، با استفاده از دادههای تاریخی و تحلیلهای پیشین، مدلهای پیش بینی قیمت تیرآهن آهن در سال 1402 را ارزیابی و مقایسه خواهیم کرد.
قیمت گذاری آهن آلات در سال 1402
قیمتگذاری آهنآلات به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای اینکه پیشبینی درستی از قیمت آهن در سال 1402 ارائه دهیم، باید تمامی عوامل موثر بر قیمت آهنآلات را مورد بررسی قرار دهیم. عوامل بسیار زیادی بر قیمت آهنآلات موثر بوده و بر اساس آنها میتوان به پیش بینی میلگرد و آهن پرداخت؛ از این رو در ادامه مقاله به بررسی عوامل موثر بر قیمت آهن آلات خواهیم پرداخت.
- میزان عرضه و تقاضا
میزان عرضه و تقاضا تاثیر بسیار زیادی در تعیین قیمت بازار آهنآلات دارد. در واقع هرچقدر تولید و عرضه آهنآلات در بازار بیشتر شود، قیمت محصولات کاهش پیدا کرده و با کاهش میزان مصرف و تقاضا، قیمتها بیشتر خواهد شد.
- میزان تقاضا در بازار مسکن
میزان تقاضا در بازار مسکن، میتواند قیمت تیرآهن را بالاتر برده یا کاهش دهد. در سالهای اخیر رکود بیسابقه ناشی از تورم در بازار مسکن، بر میزان تقاضا برای تیرآهن و میلگرد نیز اثر گذاشته و سرمایهگذاران را برای احیای مسکن دچار تردید کرده است. اما پیشبینیها نشان میدهد که ممکن است با تورم افسارگسیخته بازار مسکن در سال 1402 مواجه نباشیم. به این معنی که کارشناسان معتقدند مسکن در حداقل 6 ماه آینده، دچار تورم نخواهد شد و ثبات قیمتها را در سال جدید شاهد خواهیم بود. پیشبینی نرخ تورم مسکن در سال جدید رقمی بین تورم مسکن در سال قبل و سال جاری است. بنابراین ممکن است این خوشبینیها باعث ترغیب سرمایهگذاران به این سمت از بازار شود که احتمالا با افزایش تقاضا برای آهن و رشد ملایم قیمت تیرآهن همراه خواهد بود.
- نیاز صنایع وابسته
یکی دیگر از عوامل و شرایط موثر در پیش بینی قیمت میلگرد و آهن، نیاز صنایع وابسته است. صنایعی مانند خودروسازی، پتروشیمی، بستهبندی و برخی دیگر از صنایع، به آهنآلات نیاز دارند و در صورتی که میزان عملکرد این صنایع افزایش پیدا کند، تقاضا برای آهنآلات نیز افزایش خواهد یافت.
البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که رشد تقاضای صنایع فولادی را باید در بازارهای جهانی مورد بررسی قرار دهیم؛ چراکه رشد تقاضا در صنایع داخلی تاثیر چندانی در قیمتها نخواهد داشت.
- قیمت دلار آزاد و دلار نیمایی در سال 1402
وضعیت ارز بهطورمستقیم بر قیمت تیرآهن اثرگذار است. همانطورکه در ابتدای دی ماه سال جاری شاهد بودیم، با افزایش نرخ دلار، قیمت تیرآهن نیز، بهشکل غیرمنتظرهای روبه افزایش گذاشت. درصورتیکه نرخ تورم همچنان نزدیک به 50 درصد باقی بماند، کاهش ارزش ریال، دربرابر دلار ناگزیر خواهد بود. دراینشرایط باید انتظار افزایش قیمت آهن در سال جدید را داشته باشیم. یکی از مهمترین عوامل موثر بر شرایط اقتصادی کشور، قیمت دلار و نوسانات ارزی است. میزان ارزش پول کشور ایران در مقایسه با ارزهای رایج دنیا همچون دلار و یورو بسیار کاهش پیدا کرده و همین امر باعث میشود تا هزینه واردات مواد اولیه افزایش پیدا کرده و در نتیجه قیمت آهنآلات نیز بیشتر خواهد شد.
قیمت پایهای عرضه در بورس کالا طبق دلار نیمایی تعیین میشود. افزایش قیمت در ارز نیمایی منجر به افزایش قیمت در معاملات میلگرد و آهن خواهد شد؛ زیرا رابطه دلار با قیمت فولاد بسیار تنگاتنگ است.
- نرخ تورم
نرخ تورم در سال 1402، طبق پیشبینی صندوق بینالمللی پول دو سناریوی کاملا متفاوت خواهد داشت. سناریوی اول که خوشبینانه است، پیشبینی میکند درصورت اصلاحات شاخصهای پولی و مالی، تا دو سال آینده، نرخ تورم کشور به زیر 20 درصد میرسد که دراینصورت قیمت آهن نیز با شیب بسیار ملایم متناسب با نرخ تورم، رشد خواهد کرد. اما در سناریوی دوم این صندوق بیان میکند که اگر تغییر خاصی در شرایط اقتصادی کشور ایجاد نشود، نرخ تورم به بالای 50 درصد رسیده و در این محدوده باقی خواهد ماند که دراینصورت شاهد رشد قیمتها در بازار آهن نیز خواهیم بود. تاثیر نرخ تورم بر تخمین قیمت آهن و میلگرد را نمیتوان نادیده گرفت. با افزایش نرخ تورم، قیمت مواد اولیه آهنی بیشتر شده و در نتیجه بر قیمت کلی این محصولات نیز تاثیرگذار خواهد بود.
- بازار جهانی
پیشبینیها برای بازارجهانی فولاد در سال 2023 چندان امیداورکننده نیستند. افزایش همهگیری کرونا و محدودیتهای کرونایی در کشور چین، رکود سنگینی در این بازار ایجاد کرده است. همچنین جنگ روسیه و اوکراین نیز با تورم بازار و همچنین افزایش قیمتها همراه بوده است. علاوهبر این، رکود اقتصادی جهانی و تغییرات اقلیمی، کاهش تقاضا برای تیرآهن را در اکثر کشورهای جهان بهخصوص کشورهای جهان سوم در پی داشتهاند. بههمیندلیل پیشبینیها برای بازار جهانی فولاد در سال جدید، افزایش قیمتها همراه با نرخ تورم است که درصورتیکه تقاضای کافی از سوی بازار وجود نداشته باشد، رکود سنگینی در دنیای فولاد و به خصوص تیرآهن ایجاد خواهد کرد.
- قیمت نفت
شاید برایتان جالب باشد که بدانید در حدود 15 درصد از قیمت آهنآلات وابسته به قیمت نفت است؛ از این جهت برای برآورد بهای میلگرد و آهن، باید به قیمت نفت هم توجه ویژهای داشته باشید تا پیشبینی درستی انجام دهید.
- عوارض اعمال شده بر صادرات
از دیگر عواملی که در پیش بینی میلگرد و آهن باید به آن توجه داشته باشیم، عوارض اعمال شده بر صادرات این نوع کالاها است. با افزایش این عوارض بر صادرات کالا، قیمت این محصولات نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
- وضعیت بورس کالا
یکی دیگر از عواملی که بهطور مستقیم بر تخمین قیمت میلگرد و آهن تاثیر میگذارد، وضعیت بورس کالا است. تغییرات ارزش سهام شرکتهای تامینکننده این محصولات در بازار بورس، باعث تاثیر این بازار بر قیمت آهنآلات خواهد شد.
- میزان صادرات و واردات
از دیگر عوامل موثر بر پیش بینی قیمت میلگرد، میتوان به میزان صادرات و واردات این کالاها اشاره کرد. بهطور معمول، صادرات و واردات تحت تاثیر تغییر و تحولات سیاسی کشورها قرار گرفته و برخی اوقات قوانینی توسط کشورها وضع میشود که روی قیمت این محصولات تاثیر میگذارد.
ارزش ارز سایر کشورها نسبت به ایران بالا بوده و میزان تقاضا برای صادرات آهنآلات بالا رفته است. این میزان صادرات بر قیمت این اقلام بسیار موثر است.
- هزینه حملونقل محموله
هزینه حملونقل برای صادرات و واردات محصول نهایی بسیار قابل اهمیت است. البته هزینه حملونقل مواد اولیه مانند قراضه آهن و فلزات خاصی مانند نیکل که از طریق سایر کشورها تامین میشوند هم تاثیرگذار خواهد بود. انتخاب نوع روش بینالمللی حمل محموله مانند CFR، CIF، FOB و غیره بسیار مهم بوده و انتخابی اشتباه در این زمینه، منجر به پرداخت هزینههای اضافی خواهد شد.
- دورههای زمانی
دورههای زمانی مختلف نیز بر روی تحلیل قیمت آهن و میلگرد موثر هستند. تعطیلات، تغییرات آبوهوایی، بلندی روز در فصول مختلف و برخی از شرایط زمانی دیگر در میزان تولید آهنآلات و در نهایت قیمت نهایی آنها موثر خواهند بود.
برای مثال، در زمستان به دلیل سردی هوا و شرایط آبوهوایی خاص، میزان ساختوساز افت مییابد و همین امر قیمت آهنآلات را تحت تاثیر قرار میدهد.
البته عوامل دیگری مانند مصوبات وزارت صمت، سیاستهای بورس کالا، بودجه تخصیصیافته به بخش عمرانی در لایحه بودجه 1402 و برخی از عوامل دیگر نیز بر برآورد نرخ میلگرد و آهن آلات تاثیر خواهند گذاشت.
برآورد و تخمین قیمت میلگرد در سال 1402
میلگرد، یکی از کالاهای بسیار ضروری در ساختمانسازی است و زمانی که ساختوساز رونق فراوان دارد (در فصل بهار و تابستان و دو الی سه ماه آخر سال)، تقاضا برای این محصول افزایش یافته و در نتیجه قیمت آن نیز افزایش پیدا میکند. البته همان طور که اشاره شد، عدم پیشبینی برخی وقایع نیز در قیمت این محصول تاثیر خواهد گذاشت.