لوله اسپیرال یکی از انواع لوله‌های فولادی پرکاربرد است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لوله‌ها به صورت مارپیچی از ورق‌های فولادی با ضخامت‌های متفاوت تولید می‌شوند و به دلیل ویژگی‌های بی‌نظیر خود، در صنایع گاز و نفت نیز کاربرد دارند. در ادامه، با مفهوم لوله اسپیرال، ویژگی‌ها، مشخصات فنی، روش تولید و کاربردهای آن آشنا می‌شویم.
لوله اسپیرال چیست؟
لوله های اسپیرال یکی از انواع لوله فولادی است که به صورت مارپیچی از ورق‌های فولادی با ضخامت‌های مختلف تولید می‌شود. این لوله‌ها دارای سطح داخلی صاف هستند که باعث کاهش اصطکاک و بهبود جریان سیالات می‌شود. سطح بیرونی لوله نیز دارای یک درز جوش‌خورده است که باعث افزایش مقاومت آن می‌شود، به طوری که تا 2.5 برابر نسبت به لوله‌های درزمستقیم مقاوم‌تر است.
ویژگی‌های فنی لوله اسپرال
لوله‌های اسپیرال از نورد گرم و به صورت مارپیچ در جنس‌های گالوانیزه و آلومینیومی تولید می‌شوند. همچنین می‌توانند از جنس‌های فایبرگلاس، پلاستیک انعطاف‌پذیر و کامپوزیت ساخته شوند. لوله‌های اسپیرال به صورت سفارشی در جنس‌های فولاد، برنج، مس، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ با روکش وینیل نیز تولید می‌شوند.
طول لوله‌های اسپیرال متنوع است، اما رایج‌ترین طول‌ها 20 فوت و در ایران بین 6 تا 12 متر است. سایز این لوله‌ها بین 5 تا 120 اینچ متغیر است. این لوله‌ها مطابق با استانداردهای AWWA-C200 برای لوله‌های آب و API-5L یا IPS-MPI190 یا PLD III برای صنایع نفت و گاز تولید می‌شوند. سطح داخلی و خارجی لوله‌ها با مواد ضد خوردگی مانند اپوکسی مایع، پلی‌اتیلن سه لایه و بیتوسیل پوشیده می‌شود.
روش تولید لوله های اسپیرال
تولید این نوع لوله ها به دو روش تک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای انجام می‌شود:
- تک مرحله‌ای: در این روش، ورق‌های فولادی جوش داده می‌شوند، لبه‌ها صاف می‌شوند و سپس لبه داخلی و خارجی ورق‌ها جوش داده می‌شوند. این روش به دلیل سرعت کم جوشکاری زیرپودری، کُندتر است.
- دو مرحله‌ای: در این روش، شکل‌دهی ورق به وسیله GMAW انجام می‌شود و جوشکاری لبه‌ها با چند دستگاه جوش زیرپودری صورت می‌گیرد. این روش سرعت بالاتری دارد و راندمان تولید آن بیشتر است.
مزایای لوله اسپرال
- عدم محدودیت در طول
- استحکام و مقاومت بالا
- استفاده کمتر از فلنج‌ها
- تولید در جنس‌های مختلف برای کاربردهای متنوع
- اندازه‌گیری آسان‌تر جریان هوا
- تصفیه راحت‌تر
- نشت هوای کمتر
- مقاومت بالا در برابر ترک و شکست
- هزینه تولید پایین‌تر نسبت به سایر لوله‌های درزجوش
- قابلیت تولید با قطر زیاد تا 120 اینچ
- شکل‌پذیری بسیار زیاد
معایب لوله های اسپیرال
- بیضی شدن سطح مقطع در حین تولید
- امکان ایجاد چروکیدگی بیشتر نسبت به سایر لوله‌های درزجوش
کاربردهای لوله اسپیرال
این نوع لوله ها در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، سیستم‌های بادگیری، دفع گرد و غبار، تهویه هوای فشار بالا و صنایع شیمیایی استفاده می‌شود. این لوله‌ها به دلیل خواص مکانیکی مناسب، یکنواختی ابعاد و اقتصادی بودن، کاربرد گسترده‌ای دارند.
کارخانه‌های تولیدکننده لوله های اسپیرال در ایران
- لوله اسپرال اصفهان
- لوله اسپرال صفا
- لوله اسپرال کالوپ
- لوله‌سازی سلفچگان
- شرکت ایران اسپیرال
- کارخانه لوله‌سازی آریا نورد خلیج فارس
- کارخانه لوله‌سازی خلیج فارس
آیا لوله‌اسپرال مقاومت بالایی دارند؟
بله، لوله‌های اسپیرال به دلیل شیارهای جوش‌خورده روی سطح مارپیچی خود، بسیار مقاوم بوده و استحکام زیادی در برابر ترک و شکست دارند.
تاریخچه استفاده از لوله های اسپیرال
تاریخ ساخت لوله اسپیرال به اواخر قرن 19 بازمی‌گردد. استفاده از این لوله توسط مهندسی آلمانی به نام مانسمان آغاز شد.
نتیجه‌گیری
لوله اسپیرال با ویژگی‌ها و خواص مکانیکی بی‌نظیر خود، یکی از پرمصرف‌ترین لوله‌های صنعتی است. این لوله‌ها در سایزها و ابعاد مختلف تولید می‌شوند و به دلیل قیمت به‌صرفه‌تر نسبت به سایر لوله‌ها، در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارند.
و شما میتوانید به مقاله لوله اسپرال چیست؟ در وبسایت اصفحان سر بزندید.
